Pierwsze próby powołania do życia Pomocniczej Służby Kobiet datowane są na rok 1940. Klęska Francji oraz ograniczona liczba kobiet będących wówczas w służbie spowodowały, że inicjatywa ta nie doczekała się realizacji. Diametralna zmiana nastąpiła we wrześniu 1941 roku, kiedy to rozpoczęto formowanie PSZ w ZSRS. Znaczna liczba dziewcząt i kobiet (wiek: 18 - 45), zwalnianych z łagrów i miejsc zsyłki gwarantowała powodzenie akcji, która była jednocześnie jedyną szansą na uwolnienie ich z rąk Sowietów.
Jurek Szcześniak
Artykuł udostępniło stowarzyszenie: SRH PSZ
Po ewakuacji oddziałów PSZ w ZSRS na Środkowy i Bliski Wschód, część zmobilizowanych w Sowietach kobiet odesłano do Anglii (1942). Wraz z rozproszonymi dotychczas po kilku różnych organizacjach (np. PCK, YMCA) kobietami zasiliły one szeregi tworzonej PWSK - Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet (niekiedy występuje również nazwa PSWK - Pomocnicza Służba Wojskowa Kobiet).
Funkcję Komendantki Głównej PWSK pełniła początkowo córka Naczelnego Wodza gen. broni Władysława Sikorskiego por. Zofia Leśniowska. Po ich tragicznej śmierci (1943), stanowisko to objęła dotychczasowa zastępczyni komendantki płk Maria Leśniakowa.
Nie sposób w tym miejscu nie wspomnieć o tym, iż organizatorem PSK w ZSRS była kobieta niezwykłej dzielności płk. Bronisława Wysłuchowa (późniejsza inspektorka formacji przy 2 Korpusie Polskim).
Ponieważ kobiet w PSZnZ z założenia nie kierowano na pierwszą linię frontu służyły one w jednostkach tyłowych: medycznych, transportowych, łącznościowych, dbających o zaspokojeniu potrzeb bytowych żołnierzy, a także w szkołach i ochronkach dla sierot. Chyba każdy interesujący się działaniami 2 Korpusu Polskiego słyszał o dzielnych kierowczyniach, kantyniarkach, świetliczarkach i pielęgniarkach dzielących ofiarnie z mężczyznami codzienny wojenny znój.
W lipcu 1944 decyzją Ministra Obrony Narodowej nastąpiła zmiana struktury organizacyjnej PSK, w wyniku, której formację podzielono na trzy części: Pomocniczą Wojskową Służbę Kobiet (PWSK), Pomocniczą Lotniczą Służbę Kobiet (PLSK, powstała w maju 1943 r.) i Pomocniczą Morską Służbę Kobiet (PMSK, powstała pod koniec 1943 r.).
W fazie największego rozwoju PSK (rok 1945), w jej szeregach służyło blisko siedem tysięcy kobiet.
Poniżej przedstawiamy próbę odtworzenia sylwetek ochotniczki PSK z wczesnego okresu funkcjonowania tej formacji - Iran, Palestyna, 1942 rok.
Ochotniczka ubrana jest w składające się z koszuli i szortów/spódnicy brytyjskie umundurowanie tropikalne KD (Khaki Drill Uniform), któremu towarzyszy pas skórzany Pattern 39. Na głowie wykonana z tkaniny drelichowej furażerka FSC/hełm korkowy. Na nogach wykonane z groszkowanej skory trzewiki typu Army Boots z wywiniętymi na zewnątrz wełnianymi skarpetami w kolorze khaki.
Później zapraszamy też do przeczytania i obejrzenia części drugiej artykułu: PSK - Pomocnicza Służba Kobiet cz. 2 (sylwetki/zdjęcia)
Czytaj więcej na Facebook o Stowarzyszeniu Polskie Siły Zbrojne / Per saperne di più
Jeśli chcesz odwiedzić stronę Facebook Stowarzyszenia Polskie Siły Zbrojne, kliknij na przycisk powyżej.
Czytaj więcej na stronie WWW Stowarzyszenia Polskie Siły Zbrojne / Per saperne di più