Obecny już X artykuł serii przedstawia organizację, uzbrojenie i wyposażenie dowództwa artylerii z jednostek pozabrygadowych dywizji strzelców PSZ na Zachodzie na bazie 3 Dywizji Strzelców Karpackich z 2 Korpusu Polskiego z końcowego okresu wojny. Ponadto artykuł zawiera zestawienie plutonu warsztatowego typu "B" obsługującego jednostki artylerii pozabryfadowej oraz sztab zwalczania moździerzy.
Na zdjęciu przetaczanie działa na stanowisko w trudnym terenie. Z walk 2 Korpusu Polskiego pod Monte Cassino. Zdjęcie: Wirtualne Muzeum Kresy Syberia
Autor: Maciej Tomaszewski
Artylerzysta 2 Korpusu Polskiego podaje pociski do armato-haubicy Ordnance QF 25-pounder podczas przygotowania artyleryjskiego pod Monte Cassino. Zdjęcie: Wirtualne Muzeum Kresy Syberia
Dowództwo artylerii z jednostek pozabrygadowych dywizji strzelców PSZ na Zachodzie opierało się na organizacji brytyjskiej i liczyło 9 oficerów i 25 szeregowych.
Uzbrojenie i wyposażenie:
| Wyszczególnienie: | Ilość: |
| rewolwerów | 5 |
| karabinów | 11 |
| pistoletów maszynowych | 14 |
| lkm | 1 |
| rusznica ppanc. Boys | 1 |
| motocykle | 3 |
| "łaziki" | 1 |
| samochody osobowe | 4 |
| półciężarówki 1,5 cwt (750 kg) | 1 |
| ciężarówka 3 tonowa | 3 |
| przyczepki | 1 |
Pluton warsztatowy typu "B" obsługujący jednostki artylerii pozabrygadowej z dywizji strzelców PSZ na Zachodzie opierał się na organizacji brytyjskiej i liczył 1 oficera i 44 szeregowych.
Stanowisko polskiego działa pod Monte Cassino. Zdjęcie: Wirtualne Muzeum Kresy Syberia
Uzbrojenie i wyposażenie:
| Wyszczególnienie: | Ilość: |
| rewolwery | 1 |
| karabinów | 13 |
| pistoletów maszynowych | 10 |
| lkm | 1 |
| PIAT'y | 1 |
| motocykle | 4 |
| "łaziki" | 4 |
| półciężarówki 3 tonowe | 8 |
| przyczepy | 2 |
Sztab zwalczania moździerzy z dywizji strzelców PSZ na Zachodzie opierał się na organizacji brytyjskiej i liczyła 9 oficerów i 30 szeregowych.
Uzbrojenie i wyposażenie:
| Wyszczególnienie: | Ilość: |
| rewolwerów | 9 |
| karabinów | 22 |
| pistoletów maszynowych | 8 |
| "łazików" | 4 |
| półciężarówki 1,5 cwt (750 kg) | 4 |
Stanowisko polskiej armaty przeciwpancernej podczas walk o Monte cassino. Zdjęcie: Wirtualne Muzeum Kresy Syberia
Razem w powyższych trzech pozycjach:
| Pododdział: | Oficerów: | Strzelców: |
| dowództwo artylerii z jednostek pozabrygadowych | 9 | 25 |
| pluton warsztatowy typu "B" do obsługi artylerii pozabrygadowej | 1 | 44 |
| sztab zwalczania moździerzy | 9 | 30 |
| Razem: | 19 | 99 |
Uzbrojenie i wyposażenie:
| Wyszczególnienie: | Ilość: |
| rewolwerów | 15 |
| karabinów | 46 |
| pistoletów maszynowych | 32 |
| lkm | 2 |
| PIAT'y | 1 |
| karabin ppanc. "Boys" | 1 |
| motocykle | 7 |
| "łaziki" | 9 |
| samochód osobowy | 4 |
| półciężarówki 1,5 cwt (750 kg) | 5 |
| ciężarówki 3 tonowe | 11 |
| przyczepki | 3 |
UWAGA: trzeba zwrócić uwagę, że system brygadowy przewidywał przydzielenie w razie potrzeby do wsparcia i obsługi brygady strzelców znacznych środków z jednostek pozabrygadowych dywizji i nie tylko. Strukturę jednostek pozabrygadowych dywizji stworzono tak, by w razie potrzeby każda brygada mogła liczyć na: kompanię łączności, kompanię saperów, czy wsparcie pułku artylerii lekkiej i innych środków. Choć oczywiście dowódca dywizji miał prawo podzielić inaczej te środki a głównie artylerię. Jednostki pozabrygadowe zostaną omówione w następnych odcinkach tego cyklu.
W następnym odcinku zajmiemy się saperami dywizyjnymi, także zaliczanymi do jednostek pozabrygadowych.
Maciej Tomaszewski
Podstawa prawna: Artykuł ma zadania dydaktyczno-naukowe i ma na celu krzewienie wiedzy oraz analizę krytyczną, w dążeniu do wyjaśnienia wszystkich faktów. Autor zastrzega sobie stosowanie form dozwolonego użytku publicznego, jak np. prawo cytatu. Jednakże wszystkie osoby, które uznałyby się za pokrzywdzone, autor prosi o kontakt, w celu wyjaśnienia i ewentualnego usunięcia dzieł, które byłyby objęte prawami własności.