Słowo autocarretta jest tu celowo nie przetłumaczone bo tak naprawdę nie ma odpowiednika w języku polskim. Musiałoby to być słowo auto-wóz, gdyż generalnie pojazdy na bazie których zbudowano tę drezynę, czyli typu autocarretta Modello 36 marki OM, powstały dla zastąpienia wozu konnego, a poprawnie trzeba by było powiedzieć o nich lekka ciężarówka, ale była to naprawdę mała ciężarówka i na dodatek o dobrych własnościach terenowych. Co do kolejowej wersji opancerzonej będziemy dalej w tekście używać słowa drezyna, bo tak nazywa się u nas jej odpowiedniki, jednak z tym zastrzeżeniem, że omawiana włoska drezyna powstała do poruszania się po liniach wąskotorowych typu austro-węgierskiego czyli rozstawu szyn 760 mm, jaki w spadku po monarchii Habsburgów odziedziczyła Hercegowina, bo drezyny były przeznaczone dla sił okupacyjnych w Jugosławii. Drezyny zamówiono w celu zwolnienia z zadań patrolowania torów kolejowych samochodów pancernych Fiat-Ansaldo AB 40, które po wyposażeniu w koła kolejowe używano jako drezyny.

 

Prototyp testowany był w Dolomitach w dolinie Val Gardena na północy Włoch przez przedstawicieli Reggimento genio ferrovieri, czyli inżynieryjnego pułku kolejowego. Dnia 18 grudnia 1942 r. pojazd przyjęto na uzbrojenie jako Autocarretta ferroviaria blindata Mod. 42, co można przetłumaczyć jako drezyna wz.42. Drezyna osiągała prędkość 15 km/h i mając podzespoły od ciężarówki miała co prawda wsteczny bieg, ale nie miała rewersu i aby mogła poruszać się w obu kierunkach z jednakową prędkością, wyposażona została w opierany na torach podnośnik hydrauliczny, na którym można było podnieść i obrócić pojazd ręcznie o 180 stopni, a po opuszczeniu na tory rozpocząć jazdę w przeciwnym kierunku. Nie była to jednak zbyt prosta operacja, ani też szybka, bo lewar przewożono na dachu wozu za nadbudówką kierowania i trzeba go było najpierw stamtąd zdjąć i położyć na torze pod pojazdem by go podnieść a później, po obruceniu drezyny, umieścić ponownie na dachu.

 

Słabością pojazdu było umieszczenie uzbrojenia w jarzmie kulistym z przodu nadbudówki pancernej kabiny kierowania. Dawało to możliwość prowadzenia ostrzału przed pojazd wzdłuż torów kolejowych. Uzbrojenie stanowił karabin maszynowy Breda Modello 38 kalibru 8 mm. Jak widać na zdjęciu wnętrza pojazdu przewidziano w stelażu miejsce na 20 magazynków, czyli 480 szt. amunicji. Stanowisko strzelca znajdowało się po lewej stronie pojazdu, bo w tym czasie we włoskich samochodach miejsce kierowcy znajdowało się po prawej stronie (mimo, że na drogach obowiązywał ruch prawostronny). Miejsca kierowcy na zdjęciu wnętrza nie widać, gdyż zasłaniają je umieszczone za siedzeniem kierowcy zbiorniki paliwa. Na pojeździe umieszczono stosunkowo silny reflektor „szperacz”. 

 

Tył pojazdu stanowił przestrzeń ładunkową, gdzie można było przewozić też ludzi. Ciekawostką jest, że drezyna miała mnóstwo otwieranych otworów strzelniczych. Dlaczego? Do wykonania opancerzenia użyto pancerzy okopowych dla strzelca, które łączono na stelażu z kątowników i ceowników. Ponieważ każda taka płyta miała jeden otwierany otwór strzelniczy lub obserwacyjny, to nie licząc osłony silnika na każdym boku można się doliczyć 10 otwieranych okienek. O ile więc do drezyny zabrano żołnierzy desantu to mieli oni spore możliwości obserwacji i prowadzenia ognia z wnętrza. Znalazłem informację, że przedział desantowy mógł pomieścić 10 osób, ale na pewno byłoby im tam naprawdę ciasno. Na dachu znajdowały się 4 prostokątne otwierane włazy. 

 

Ostatecznie drezyn takich wybudowano 20 sztuk. Weszły one na wyposażenie dwóch samodzielnych plutonów wykorzystywanych w ramach wojsk okupacyjnych na Bałkanach. Po zawieszeniu broni po 8 września 1943 r. część tych drezyn przejęli Niemcy i nadal używali do celów okupacyjnych. 

 

 

 

 

 

Podstawa prawna: Artykuł ma zadania dydaktyczno-naukowe i ma na celu krzewienie wiedzy oraz analizę krytyczną, w dążeniu do wyjaśnienia wszystkich faktów. Autor zastrzega sobie stosowanie form dozwolonego użytku publicznego, jak np. prawo cytatu. Jednakże wszystkie osoby, które uznałyby się za pokrzywdzone, autor prosi o kontakt, w celu wyjaśnienia i ewentualnego usunięcia dzieł, które byłyby objęte prawami własności.