Kalety to obecnie wieś na Białorusi w pobliżu Grodna przy zbiegu granic z Polską i Litwą. W okresie międzywojennym w Kalety były siedzibą 3 kompanii batalionu KOP „Sejny”.
Zdjęcia przedstawiają stan mogiły z 5 lipca 2009 r. Fot. Mariusz Proskień (Zabytki kultury polskiej na Białorusi, Litwie i Łotwie).
Autor: Maciej Tomaszewski
Po agresji sowieckiej w rejonie Kalet, Wólki Rządowej i Spoćkin, oddziały batalionu KOP „Sejny” w dniach 21-23 września 1939 r., toczyły walki z oddziałami sowieckimi wspartymi 18 czołgami, 1 samochodem pancernym i plutonem ckm. Walki pozwoliły wycofać się ok 3000 żołnierzy z GO „Narew” w kierunku granicy z litwą, dzięki czemu uniknęli oni sowieckiej niewoli. Podczas zaciętych walk sowieci ponieśli znaczne straty w tym 5 czołgów.
22 września w Kaletach wojska sowieckie zaskoczył polski oddział. Polacy chcieli się poddać, lecz nie potraktowano ich jak jeńców. Zazwyczaj Rosjanie wybierali z oddziałów jeńców polskich oficerów i tylko ich zabijali. Tym razem, najwyraźniej z zemsty za opór, zabili także żołnierzy. 23 września w lesie nieopodal wsi, strzałem w tył głowy Rosjanie zamordowali 40 jeńców. Ludność pochowała ich w 5 zbiorowych mogiłach pod lasem.
W 1989 r. odbyła się ekshumacja i zwłoki żołnierzy przeniesiono na miejscowym cmentarzu do zbiorowej mogiły. Mogiła znajduje się jednak na Białorusi a Rosjanie nie zgodzili się by na tablicy pamiątkowej zostało napisane, że jeńcy zostali przez nich zamordowani. W związku z tym na mogile żołnierzy Batalionu KOP „Sejny” napisano:
TYM CO UMARLI I TYM KTÓRZY ŻYJĄ / ŻOŁNIERZOM WOJSKA POLSKIEGO POLEGŁYM W KALETACH 23 WRZEŚNIA 1939 ROKU / RODACY
W ten sposób zbrodnia nie nazwana została zbrodnią a zakłamanie rosyjskie nie zmieniło się po dziś dzień.
Link do strony pana Mariusza Proskień: Zabytki kultury polskiej na Białorusi, Litwie i Łotwie
Zabytki kultury polskiej na Białorusi, Litwie i Łotwie