“Who does not respect and not value your past is not worthy of respect, present or future rights to.” Marshal Józef Piłsudski „Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.” Marszałek Józef Piłsudski
GRH kawalerzystów 10 Pułku Ułanów Litewskich powstała w końcu lat 90-tych.
Pierwszymi, którzy zainteresowali się „odtwarzaniem” kawalerii na wschodzie Polski byli harcerze ze 110 Białostockiej Starszo-harcerskiej Drużyny Konnej, która we wrześniu 1997 roku przyjęła imię 10 Pułku Ułanów Litewskich oraz nabyła prawa do używania barw i symboli pułku.
Marta Jaworska (Sekretarz Szwadronu)
W 2000 roku grupa pasjonatów 10 Pułku Ułanów Litewskich z powstałego rok wcześniej stowarzyszenia „Jazdy Polskiej” oraz harcerzy utworzyli Szwadron Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich, stowarzyszenie istniejące dziś.
Lata 2010 – 2014 to największy rozkwit Szwadronu Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich.
Szwadron był obecny m.in. w Warszawie na centralnych uroczystościach 92 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, stanowił asystę dla składających wieńce przy Grobie Nieznanego Żołnierza, wziął udział w uroczystościach na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego i wielkiej defiladzie ulicami stolicy.
Bywamy w Ossowie w powiecie wołomińskim na uroczystościach upamiętniających rocznice Bitwy Warszawskiej roku 1920. W 2010r. przedstawiciele Szwadronu wzięli udział w zdjęciach do filmu „Bitwa Warszawska 1920” Jerzego Hofmana.
To był drugi wielki epizod filmowy Szwadronu, po nakręconym w roku 1999 filmie Tamary Sołoniewicz „Tatarzy polscy”.
W 2011 roku Szwadron wrócił „do korzeni”. Znów stacjonuje w Pietkowie, w miejscu, w którym w roku 1918 tworzył się 10 Pułk Ułanów Litewskich. Wójt gminy Poświętne Witold Łapiński użyczył kawalerii pomieszczeń po byłej szkole i terenu wokół. Szwadron urządził tu Izbę Tradycji i prowadzi lekcje historii, na placu odbywają się lekcje jazdy konnej oraz ćwiczenia ułańskie.
Szwadron uczestniczy we wszystkich edycjach Pikniku Militarnego „Misja Wschód”, który jest największym spotkaniem grup rekonstrukcyjnych we wschodniej Polsce. W roku 2014 w imprezie wzięło udział 35 takich grup z Polski oraz z Rosji i Białorusi, prezentujących formacje zbrojne z kilkunastu państw i różnych okresów historii. Piknik przyciąga tysiące zwiedzających i oglądających – Szwadron uczestniczy w pokazach kawaleryjskich oraz rekonstrukcjach bitew z roku 1939.
Poza tymi kilkoma wymienionymi wydarzeniami Szwadron uczestniczy w wielu uroczystościach patriotycznych w Białymstoku, Białej Piskiej, Sokółce, Kocku, Woli Gułowskiej i innych. Występuje na centralnych uroczystościach w Warszawie, m.in. w Święcie Kawalerii „Galopem na Kozielską”.
Jest organizatorem największego na wschód od Wisły Hubertusa i Balu Ułańskiego.
Współuczestniczy w święcie 18 Białostockiego Pułku Rozpoznawczego, w świętach pułkowych zaprzyjaźnionych rekonstruktorów, np. 5 Pułku Ułanów Zasławskich w Ostrołęce.
Szwadron był jednym z organizatorów Pikniku Kawaleryjskiego w Suwałkach, w 2015 r. uczestniczył w nim już po raz 15.
Ułani Szwadronu i istniejąca od roku 2012 dziewczęca grupa w strojach z okresu Polski międzywojennej czynnie uczestniczą w najważniejszych uroczystościach narodowych.
W ubiegłym roku TVP Białystok nagrała z nimi swój cykliczny program „Spełnieni”.
Ułani to ludzie lubiący dobrą zabawę, dlatego też co roku jesienią organizują sami i biorą udział w licznych pogoniach za lisem (hubertusach). Zimą mają kuligi z pochodniami. W karnawale bawią się na tradycyjnym Balu Ułańskim, wprowadzają do sali balowej konia.
Wiosną i latem wyjeżdżają na imprezy plenerowe, rekonstrukcje i inne, mające charakter pikników lub zawodów militari.
GRH Szwadron Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich jest najliczniejszą grupą kawalerii na wschodnich rubieżach Polski i działa na terenie całego kraju.
Podstawa prawna:Artykuł ma zadania dydaktyczno-naukowe i ma na celu krzewienie wiedzy oraz analizę krytyczną, w dążeniu do wyjaśnienia wszystkich faktów. Autor zastrzega sobie stosowanie form dozwolonego użytku publicznego, jak np. prawo cytatu. Jednakże wszystkie osoby, które uznałyby się za pokrzywdzone, autor prosi o kontakt, w celu wyjaśnienia i ewentualnego usunięcia dzieł, które byłyby objęte prawami własności.